มงคลที่ 10 มีวาจาสุภาษิต
ปลามีชีวิตยืนยาวอยู่ได้ก็เพราะอาศัยปากเป็นสิ่งสำคัญ
แต่ก็เพราะปากนั่นเอว ปลาจึงต้องติดเบ็ดเสียชีวิตโดยง่ายเช่นกัน
วาจาสุภาษิตจากปาก
จะทำให้คนเราประสบความสำเร็จ
ได้รับความเจริญก้าวหน้าในชีวิต
แต่ก็เพราะวาจาสุภาษิตจากปากเพียงคำเดียว
บางครั้งแม้แต่ชีวิตก็ยากจะรักษาไว้ได้
**********************
วาจาสุภาษิตคืออะไร
เป็นคำพูดที่ผู้พูดได้กลั่นกรองไว้ดีแล้วด้วยใจที่ผ่องใส
ลักษณะคำพูดที่พอเหมาะพอดี เป็นคุณทั้งแก่ตัวผู้พูดและผู้ฟัง
องค์ประกอบของวาจาสุภาษิต
1.ต้องเป็นคำจริง
2.ต้องเป็นคำสุภาพ
3.พูดแล้วก่อให้เกิดประโยชน์
4.พูดด้วยจิตเมตตา
5.พูดถูกกาลเทศะ
- พูดถูกเวลา
- พูดถูกสถานที่
คนฉลาดไม่ใช่เป็นแค่พูดเท่านั้น ต้องนั่งเป็นด้วย คนที่พูดเป็นนั้น ต้องรู้ในสิ่งที่ไม่ควรพูดให้ยอ่งกว่าสิ่งที่ควรพูด
**********************
ลักษณะของทูตที่ดี
1.ยอมรับฟังความคิดเห็นผู้อื่น ไม่ด่วนปฎิเสธ
2.เมื่อถึงคราวพูดสามารถทำให้ผู้อื่นฟัง
3.รู้จักกำหนดขอบเขตการพูด
4.จำเนื้อความทั้งหมดที่พูด
5.เข้าใจเนื้อความทั้งหมดโดยละเอียด
6.ทำให้ผู้อื่นเข้าใจตามได้
7.ฉลาดในการพูดที่เป็นประโยชน์
8.ไม่พูดชวนให้เกิดการทะเลาะวิวาท
ผู้ใดเข้าไปสู่บริษัทที่พูดคำหยาบคาย ก็ไม่สะทกสะท้าน ไม่ยังคำพูดให้เสีย ไม่ปกปิดข่าวสาร พูดจนหมดความสงสัย และเมื่อถูกถามก็ไม่โกรธ ผู้นั้นย่อมควรทำหน้าที่ฑูต
**********************
โทษของการด่าบริภาษเพื่อนพรหมจรรย์
ผู้ด่าบริภาษเพื่อนพรหมจรรย์ คือพระสงฆ์และผู้ปฏิบัติธรรม ติเตียนพระอริยเจ้า จะประสบความฉิบหาย ๑๑ ประการ ต่อไปนี้
๑. ไม่บรรลุธรรมที่ตนยังไม่บรรลุ
๒. เสื่อมจากธรรมที่บรรลุแล้ว
๓. สัทธรรมของภิกษุนั้นย่อมไม่ผ่องแผ้ว
๔. เป็นผู้หลงเข้าใจว่าได้บรรลุสัทธรรม
๕. เป็นผู้ไม่ยินดีประพฤติพรหมจรรย์
๖. ต้องอาบัติเศร้าหมองอย่างใดอย่างหนึ่ง
๗. บอกลาสิกขา คือสึกไปเป็นฆราวาส
๘. เป็นโรคอย่างหนัก
๙. ย่อมถึงความเป็นบ้า คือความฟุ้งซ่านแห่งจิต
๑๐. เป็นผู้หลงทำกาละ คือตายอย่างขาดสติ
๑๑. เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก
**********************
ถ้อยคำที่ไม่ควรเชื่อถือ
๑. คำกล่าวพรรณนาคุณ ศรัทธา ของบุคคลผู้ไม่มีศรัทธา
๒. คำกล่าวพรรณนาคุณ ศีล ของบุคคลผู้ทุศีล
๓. คำกล่าวพรรณนาคุณ พาหุสัจจะ ของบุคคลผู้ไม่สดับ
๔. คำกล่าวพรรณนาคุณ จาคะ ของบุคคลผู้ตระหนี่
๕. คำกล่าวพรรณนาคุณ ปัญญา ของบุคคลผู้โง่
ทั้ง ๕ ประการ จัดเป็นคำซึ่งไม่ควรฟัง ไม่ควรเชื่อถือ
**********************
ลักษณะเสียงที่สมบูรณ์ของมหาบุรุษ
คนที่มีวาจาสุภาษิตมาข้ามภพข้ามชาติ จะมีลักษณะเสียงที่สมบูรณ์ของมหาบุรุษ ซึ่งมีลักษณะดังนี้คือ
๑. แจ่มใส ไม่แหบเครือ
๒. ชัดเจน ชัดถ้อยชัดคำ ไม่ติดขัด
๓. ไพเราะ อ่อนหวาน
๔. เสนาะโสต
๕. กลมกล่อม
๖. ไม่แตก ไม่พร่า
๗. ซึ้ง
๘. มีกังวาน
**********************
อานิสงส์การมีวาจาสุภาษิต
๑. เป็นคนมีเสน่ห์ เป็นที่รักของชนทุกชั้น
๒. มีความเจริญก้าวหน้าทั้งทางโลกและทางธรรม
๓. มีวาจาสิทธิ์ ได้รับความสำเร็จในสิ่งที่เจรจา
๔. ย่อมได้ยินได้ฟังแต่สิ่งที่ดีงาม
๕. ไม่ตกไปในอบายภูมิ
“วาจาสุภาษิต ไม่ว่าจะพูดด้วยสำเนียงภาษาอย่างไรก็ตาม วาจานั้นย่อมเป็นวาจาชั้นสูง ควรแก่การสรรเสริญของบัณฑิต ตรงกันข้าม วาจาทุพภาษิต แม้จะพูดด้วยภาษาใดสำเนียงดีแค่ไหน บัณฑิตก็ไม่สรรเสริญ”
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น